Украинскиот претседател Володимир Зеленски го обвини американскиот претседател Доналд Трамп дека живее во „дезинформациски простор создаден од Русија“, со остри коментари кои даваат ризик за дополнително влошување на односите со Вашингтон, додека американскиот лидер се залага за завршување на војната, пренесува Асошиејтед Прес.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин изјави дека сака да се сретне со Трамп, еден ден откако високи американски и руски претставници одржаа разговори делумно насочени кон подготовка на таков самит.
Зеленски изјави дека „би сакал тимот на Трамп да биде поискрен“ во неговата прва реакција на серијата забележителни тврдења што американскиот претседател ги изнесе претходниот ден, вклучувајќи го и сугерирањето дека Киев е виновен за војната, која следната недела влегува во својата четврта година.
Руската армија ја премина границата на 24 февруари 2022 година, во целосна инвазија што Путин ја оправда со тврдењето дека е неопходна за заштита на цивилите во источна Украина и за спречување на земјата да се приклучи на НАТО. Украина и нејзините сојузници ја осудија како неиспровоциран чин на агресија.
Коментарите од Трамп и Зеленски беа забележителна размена на ставови меѓу лидерите на две земји кои беа цврсти сојузници во изминатите години под претходникот на Трамп, додека САД обезбедуваа клучна воена опрема за Киев за да ја одбие инвазијата и ја користеше својата политичка моќ за да ја брани Украина и да ја изолира Русија на светската сцена.
Администрацијата на Трамп започна да трасира нов курс, воспоставувајќи контакт со Русија и поттикнувајќи мировен договор. Високи претставници од двете земји одржаа разговори во вторникот за подобрување на односите, преговарање за крај на војната и потенцијална подготовка на средба меѓу Трамп и Путин по години на затегнати односи.
„Би сакал да имаме средба, но таа треба да биде подготвена за да донесе резултати“, изјави Путин во средата во телевизиско обраќање. Тој додаде дека би бил „задоволен“ да се сретне со Трамп, но забележа дека Трамп признал оти решавањето на украинското прашање може да потрае подолго отколку што првично се надеваше.
Рускиот лидер ги поздрави разговорите во вторникот меѓу високите руски и американски претставници во главниот град на Саудиска Арабија, Ријад, како „многу позитивни“. Тој изјави дека претставниците кои учествувале во разговорите му ја опишале американската делегација како „целосно различни луѓе кои беа отворени за процесот на преговори без предрасуди, без осуда за тоа што било направено во минатото“ и решени да работат заедно со Москва.
Путин изјави дека „целта и темата“ на разговорите во вторникот била „обнова на односите меѓу Русија и САД“.
„Без зголемување на нивото на доверба меѓу Русија и САД, невозможно е да се решат многу прашања, вклучително и украинската криза. Целта на оваа средба беше токму зголемување на довербата меѓу Русија и САД“, изјави Путин.
Тој ги отфрли поплаките на Зеленски за тоа што Украина беше исклучена од американско-руските разговори, нарекувајќи ја реакцијата на Киев „неоснована“.
„Претседателот Трамп ми рече за време на нашиот телефонски разговор дека САД тргнуваат од претпоставката дека процесот на преговори ќе ги вклучи Русија и Украина“, посочи Путин. „Никој нема да ја исклучи Украина од него.“
Путин додаде дека бил изненаден што видел како Трамп покажува „воздржаност“ во однос на европските лидери кои го поддржале неговиот ривал на американските избори.
„Сите европски лидери практично директно интервенираа во американските избори“, рече тој, додавајќи дека некои „директно го навредиле“ Трамп. „Искрено кажано, изненаден сум од воздржаноста на новоизбраниот американски претседател кон своите сојузници, кои се однесуваа некултурно, да бидам директен.“
Путин го повтори официјалниот став на Кремљ дека Русија никогаш не ја отфрлила можноста за разговори со Киев или неговите европски сојузници. „Европејците ги прекинаа контактите со Русија. Украинската страна самата си забрани да преговара,“ рече тој, алудирајќи на декретот на Зеленски од 2022 година со кој се отфрлаа какви било преговори со Москва.
Забелешките на Зеленски во средата дојдоа непосредно пред неговата очекувана средба со Кит Келог, специјалниот американски пратеник за Украина и Русија, како дел од неодамнешната дипломатска офанзива на администрацијата.