Официјално е избран нов римокатолички папа

Густ бел чад се издигаше од оџакот над Систинската капела во четврток, сигнализирајќи му на светот дека Римокатоличката црква има нов папа, пренесува Гардијан.

Чадот беше пречекан со силен аплауз од илјадниците присутни и туристи кои чекаа на плоштадот „Свети Петар“. Тоа значи дека еден од 133-те кардинали во капелата го добил потребното двотретинско мнозинство потребно за да победи на конклавата, тајниот вековен ритуал за избор на нов папа.

Во понатамошна потврда дека конклавата е завршена, заѕвонија ѕвоната на базиликата „Свети Петар“. Папата беше избран на вториот ден од гласањето, по четвртото гласање, иако неговиот идентитет не беше веднаш објавен. Кога Хорхе Берголио, кој стана папа Франциск, беше избран во март 2013 година, неговиот идентитет беше откриен околу 45 минути по белиот чад кога се појави на балконот над плоштадот „Свети Петар“.

Франциск почина на 88-годишна возраст во април. Неговиот наследник беше избран брзо, особено со оглед на големиот број кардинали кои учествуваа на конклавата. Огромното мнозинство беа избрани од Аргентинецот, кој ја фрли својата мрежа широко низ целиот свет.

Некои велат дека ова би можело да укаже дека новиот папа е некој што ќе го прифати неговиот поглед и ќе ја продолжи својата работа. Но, нема гаранција, особено со оглед на тоа што многу од новите кардинали претставуваат земји со конзервативни општествени ставови кои се во спротивност со стилот на папство на Франциск, кој беше обликуван околу порака за прифаќање што предизвика векови црковно учење.

Франциск ги разлути конзервативните кардинали со своето сочувство кон мигрантите и бегалците, отвореноста кон ЛГБТК+ католиците и барањата за дејствување во врска со климатската криза.

Меѓу фаворитите пред почетокот на конклавата беа Пјетро Паролин, државен секретар на Ватикан; Луис Антонио Тагле, реформатор од Филипините; Петер Ердо, традиционалист од Унгарија; Роберт Сара, кардинал од Гвинеја кој го критикуваше папството на Франциск; и умерениот американски кардинал Роберт Превост.

Но, како што вели старата папска изборна поговорка: „Кој влегува во конклавата како папа, ја напушта како кардинал“, бидејќи малкумина од оние кои се фаворити на почетокот успеваат да ги поминат последователните рунди на гласање. Клучен пример за тој процес дојде со самиот Франциск, кој во 2013 година не беше меѓу фаворитите.

За време на еден од состаноците пред конклавата што се одржуваат двапати дневно, кардиналите се согласија дека новиот папа треба да биде способен да „биде мост и водич за дезориентирано човештво обележано од кризата на светскиот поредок“.

За време на состаноците беа дискутирани разни прашања поврзани со црквата, вклучувајќи ја евангелизацијата, финансиите на Ватикан, сексуалната злоупотреба од страна на свештениците, глобалните конфликти и службата за сиромашните луѓе и мигрантите.

Приоритет за новиот папа ќе биде зајакнување на единството на црквата во услови на различни ставови и очекувања во рамките на институцијата и растечката поларизација во поширокиот свет. Некои набљудувачи веруваат дека постои реален ризик од раскол по 20 години во кои имаше папи на двата краја од спектарот: традиционалниот/конзервативниот Бенедикт XVI и либералниот/прогресивниот Франциск.

Клучна област на единство и заздравување ќе биде американската католичка црква, каде што папата Франциск беше фигура што предизвикуваше поделби. Некои американски епископи се страствени поддржувачи на Доналд Трамп, додека други се разочарани од политиките и изјавите на претседателот. Раната посета на САД може да биде високо на агендата на новиот папа.

Папата игра важна улога на меѓународната сцена, особено за да се осигури дека религијата нема да стане линија на расцеп. Тој ќе се соочи со тековните конфликти во Украина, Блискиот Исток и Судан, плус политички поделбените прашања за миграцијата, климатската криза, верските слободи и човековите права.

Наследството од сексуалната злоупотреба фрли долга сенка врз папството на Франциск. Тој бавно го сфати обемот и системската природа на проблемот и на почетокот не ја разбираше болката и гневот на преживеаните. Таа болка не исчезна, а пристапот на новиот папа неизбежно ќе биде предмет на интензивно испитување.